మాండుక్యోపనిషత్

మాండుక్యోపనిషత్

1 ఓమిత్యేతదక్షకరమిదం సర్వం తస్యోపవ్యాఖ్యానం భూతం
భవిద్భవిష్యదితి సర్వమోంకార ఏవ !
యచ్చాన్యత్ త్రికాలాతీతం తదప్యోంకార ఏవ !!


ఈ మొత్తం లోకం ఓంకారమే. గతించినవి, వున్నవి, రాబోయేవి అన్నీ ఓంకారమే. మూడుకాలాలకూ అతీతమైంది ఏదైతేవుందో అది కూడా ఓంకారమే.

2. సర్వం హ్యేతద్ బ్రహ్మ అయమాత్మా
సో యమాత్మా చతుష్పాత్

విశ్వంలో వున్నవన్నీ భగవంతుడే. ఈ ఆత్మ కూడా భగవంతుడే. ఈ ఆత్మ నాలుగు పరిణామాలు కలది.

3. జాగరికస్థానో బహి: ప్రజ్ఞ: సప్తాంగ ఏకోనవింశతి ముఖ:
స్థూలభుగ్ వైశ్వానర: ప్రథమ: పాద: !

ఆత్మలో మొదటి పరిమాణం వైశ్వానరుడు అనబడుతున్నాడు. ఈ వైశ్వానరుడి చైతన్యం బాహ్మముఖంగా వుంది. 7 అవయవాలు, 19 నోళ్లుగల వైశ్వానరుడు జాగ్రదావస్థలో బాహ్యజగత్తును అనుభవిస్తాడు.

4. స్వప్న: స్థానో న్త: ప్రజ్ఞ: సప్తాంగ ఏకోనవింశతిముఖ:
ప్రవివిక్తభుక్ తైజసో ద్వితీయ: పాద: !!

ఆత్మలో రెండవ పరిమాణం తైజసుడు అనబడుతున్నాడు. దీని చేతన అంతర్ముఖమైంది. 7 అవయవాలు, 19 నోళ్లుగల తైజసుడు స్వప్నావస్థలో మానసిక లోకాన్ని అనుభవిస్తాడు.

5. యత్ర సుప్తో న కంచన కామం కామయతే న కంచన స్వప్నం
పశ్యతి తత్ సుషుప్తమ్ ! సుషుప్తస్థాన ఏకీభూత: ప్రజ్ఞానఘన
ఏవానందమయో హ్యాననందభుక్ చేతోముఖ: ప్రాజ్ఞస్తృతీయ: పాద: !!

కోర్కెలు, కలలలో ఏదీలేని నిద్రాస్థితి ఆత్మలో మూడవ పరిమానమవుతుంది. ఈ స్థితిని అనుభవించేవాడు ప్రాజ్ఞాడు. ఈ స్థితిలో ఎటువంటి అనుభవాలుండవు. గ్రహణశక్తి బహిర్గతమై ఒక రాశిగా వుంటుంది. అందువల్ల ఇది జాగ్రత్, స్వన్నస్థితి చేతనలకు ద్వారంగా వుంటుంది. ఆనందస్వరూపుడైన ప్రాజ్ఞుడు ఇక్కడ ఆనందాన్ని అనుభవిస్తాడు.

6. ఏష సర్వేశ్వర ఏష సర్వజ్ఞ ఏషో న్తర్యామ్యేష యోని:
సర్వస్య ప్రభవాప్యయౌ హి భూతానామ్ !!

ఇతడే సర్వేశ్వరుడు. సర్వం తెలిసినవాడు. ఇతడే అన్ని ప్రాణులలో కొలువై నడిపిస్తున్నాడు. సమస్తానికి మూలకారకుడు. ప్రాణుల ఉత్పత్తికి, వారి వినాశనానికి కారకుడు ఇతడే.